Nowy tom „Przeglądu Socjologicznego” dostępny online
Zapraszamy do lektury najnowszego tomu czasopisma naukowego ŁTN "Przegląd Socjologiczny" - https://czasopisma.ltn.lodz.pl/Przeglad-Socjologiczny
Drugi tegoroczny zeszyt „Przeglądu Socjologicznego” zawiera cztery działy. W pierwszym z nich nie znalazły się, jak to zwykle bywa, bieżące artykuły naukowe, lecz przedruki dwóch artykułów autorstwa Floriana Znanieckiego z roku 1954. Teksty te powstały pierwotnie w związku z wyborem Znanieckiego na przewodniczącego Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego. „Przegląd Socjologiczny” nie tylko upamiętnia 70. rocznicę tego wydarzenia, lecz także zaprasza do refleksji nad aktualnym znaczeniem programu socjologii nakreślonego wówczas przez Znanieckiego. W dyskusji głos zabierają Elżbieta Hałas, Andrzej Przestalski i Grażyna Woroniecka.
Dział artykułów otwiera tekst Włodzimierza Karola Pessela Urbanomarginalia. Pole badawcze, cele, metodyka. Autor podejmuje w nim próbę wytyczenia nowego obszaru badań miejskich i usytuowania ich w przestrzeni między społecznie zaangażowanymi studiami miejskimi, pograniczem akademickiej humanistyki a „miłośnictwem wybranych miast jako zjawiska kulturowego”. Przedmiotem tego rodzaju studiów miałyby być, według autora, „urbanomarginalia”, czyli „zjawiska najpospolitsze i ekscesy życia powszedniego, które badacz codzienności zainteresowany miastem uważa za warte namysłu”.
Z dziedziny badań miejskich przenosimy się w drugim artykule do pola badań z zakresu socjologii wsi. Elwira Wilczyńska, Michał Dudek, Klaudia Kryńska oraz Ruta Śpiewak w artykule Polskie rolniczki w XXI wieku – między konserwatyzmem a niewyartykułowaną emancypacją, bazując na własnych badaniach jakościowych oraz danych zastanych, identyfikują bariery strukturalne i kulturowe, które można zaobserwować w procesie upodmiotowienia kobiet w polskim rolnictwie. Autorki i autor zauważają równościowy charakter zmian, ich dużą dynamikę, a także ciągłą obecność tradycyjnych ograniczeń i barier dla rolniczek w Polsce.
Z kolei w artykule Deafhood – rekonceptualizacja pojęcia głuchoty Piotr Tomaszewski oraz Piotr Krzysztofiak przedstawiają koncepcję deafhood zapoczątkowaną przez Paddy’ego Ladda, która redefiniuje rozumienie głuchoty, osadzając ją w perspektywie kulturowej, zgodnie z którą głuchota to integralny element tożsamości. Koncepcja ta zasadza się na procesualnym i emancypacyjnym charakterze kształtowania się deafhood: od świadomości ucisku przez rezyliencję do dekolonizacji. Rezultatem rozważań autorów jest propozycja wprowadzenia terminu „Głuchość” jako polskiego odpowiednika deafhood, który akcentowałby kulturową odrębność oraz tożsamość osób głuchych.
W ramach działu Perspektywy badawcze publikujemy tekst dotyczący jakościowych badań feministycznych i queerowych. Ten wielogłos autorski ma na celu dostarczenie praktycznych badawczych wskazówek, jak prowadzić tego typu badania. Autorki podkreślają wartość refleksji nad miejscem płci osób realizujących badania oraz nad innymi cechami i tożsamościami osób zaangażowanych w proces badawczy, które pozycjonują je wobec siebie i analizowanych zjawisk. Tekst przechodzi od perspektywy historycznej (herstorycznej), przez teoretyczną, do przykładów empirycznych oraz praktycznych rozwiązań do zastosowania w badaniach.
W dziale Recenzji Kalina Kukiełko krytycznie przygląda się książce Magdaleny Zdrodowskiej, Telefon, kino i cyborgi. Wzajemne relacje niesłyszenia i techniki (2021, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego).